Patiëntgerichte zorg met oog voor actieve en niet-actieve patiënten

Een op de twee Nederlanders heeft moeite om zelf de regie te voeren op het gebied van gezondheid en ziekte. Dit betekent dat een enorm aantal mensen niet in staat is op een actieve manier de gezondheid te ‘managen’. 

Beperkingen niet-actieve patiënt

Competenties die nodig zijn om je eigen gezondheid te managen, zijn bijvoorbeeld: lezen en schrijven, informatie verwerken en begrijpen, keuzes maken en deze toepassen. Problemen met deze competenties ontstaan vooral door laaggeletterdheid en weinig scholing. Hierdoor kunnen deze patiënten de etiketten en voorschriften op medicijnen niet lezen en formulieren niet goed invullen. Ook complexere handelingen – zoals het meebeslissen in behandelplannen en discipline voor regelmatig gebruik van medicijnen – worden door niet-actieve patiënten minder goed uitgevoerd. Daarnaast leiden psychologische en sociale aspecten vaak tot een gebrek aan motivatie en zelfvertrouwen.

Wensen, behoefte en vaardigheden

Door deze verschillen tussen actieve en niet-actieve patiënten ontstaan verschillende wensen en behoeften. Patiëntorganisaties, zorgverleners, zorgverzekeraars en de overheid hebben hier doorgaans te weinig aandacht voor. “Er is pas sprake van patiëntgerichte zorg als professionals aandacht hebben voor verschillen in wensen, behoeften en vaardigheden van mensen”. Dat stelt prof. Dr. Jany Rademakers in haar oratie waarmee zij op 13 mei haar leerstoel Gezondheidsvaardigheden en patiëntparticipatie aan de faculteit Health, Medicine and Life Sciences van Maastricht University aanvaardt. 

Betere aansluiting

De vaardigheden die niet-actieve patiënten missen zijn gelukkig wel aan te leren of te verbeteren. Rademakers staat in haar oratie dan ook voor patiëntgerichte zorg, met oog voor die verschillen in wensen, behoeften en vaardigheden. Ook stelt zij dat de gezondheidszorg zelf eenvoudiger en toegankelijker moet worden, zodat deze beter aansluit bij patiënten. Dit om actieve patiënten nog meer te kunnen stimuleren. 

Wilt u meer weten over hoe u (actieve en niet-actieve) patiënten kunt begeleiden bij bijvoorbeeld het maken van een goede keuze? In de cursus Motivational Interviewing leert u de vaardigheden die u hiervoor nodig heeft.

Bron: Zorgkrant