Zo’n 15 jaar geleden, in de tijd van Reed and Sanderson, studeerde ik af. Ik had weinig kennis van het MOHO van Kielhofner en werkte zonder COPM of OPPM, omdat dat toen niet eens bestond in de Nederlandse ergotherapie. De EN heette toen nog de NvE en de WMO was de WVG…
Tegenwoordig hebben we de kanteling in de gemeente, zijn er Zorg Zwaarte Pakketten (ZZP’en) en Diagnose Behandel Codes (DBC’s) in de geriatrische revalidatiezorg waarin ik werkzaam ben. Alles bedacht door de overheid om de zorg beter (lees: goedkoper) te organiseren en de kwaliteit te verbeteren. Er zijn steeds meer richtlijnen die gevolgd moeten worden om als instelling of praktijk überhaupt een contract te krijgen bij de betalers (verzekeraars of zorgkantoor).
De zorg is voor mensen van vlees en bloed
Kwaliteit wil iedereen; de cliënt, de betaler en zeker ook de behandelaar. Het is ook goed dat er zoveel aandacht is voor kwaliteit, en dat er getracht wordt de zorg betaalbaar te houden. Maar de zorg is voor mensen. Mensen van vlees en bloed. Mensen met gevoel.
In de geriatrie zien we de mensen die na de oorlog Nederland weer opgebouwd hebben en de Nederlandse zorgstaat gemaakt hebben tot wat die nu is. Dezelfde mensen hebben nu een ZZP of DBC in het verpleeghuis of verzorgingshuis en moeten maar afwachten of ze alle zorg kunnen krijgen die ze willen. Met een gemiddelde tijd die verdeeld moet worden door alle betrokken disciplines krijgen de mensen niet de zorg die ze willen. Ze krijgen alleen de zorg die noodzakelijkerwijs geboden kan worden binnen de ZZP of DBC. De zorg die geleverd wordt moet tevens in relatie staan tot de opnamediagnose en dit levert in de praktijk nog weleens wat knelpunten op.
Problemen die niet onder de opnamediagnose vallen
Neem iemand die opgenomen wordt ter revalidatie na een heupfractuur, maar tevens bekend is met reuma. Zo’n cliënt heeft mogelijk nooit eerder ergotherapie gehad, maar wil nu graag meer weten over hulpmiddelen vanwege de vergroeide reumahanden. Het is nu voor een ergotherapeut niet mogelijk deze patiënt daarmee te helpen tijdens de revalidatie voor de heup.
Maar ook cliënten die naast hun opnamediagnose tevens cognitieve problemen blijken te hebben, worden de dupe van dit strakke beleid. De cognitieve problemen vallen niet onder de opnamediagnose en kunnen officieel niet behandeld worden, terwijl de instelling wel alle disciplines in huis heeft om iets te kunnen betekenen voor de cliënt of familie. Zo ook de cliënt met Parkinson, die opgenomen wordt om te herstellen van een niet aan Parkinson gerelateerde klacht. Hij krijgt tijdens de opname geen behandeling of begeleiding voor zijn aanwezige Parkinsonproblemen. Natuurlijk wordt er in de praktijk vaak toch meer gedaan; hulpverleners zijn over het algemeen mensen die gevoel hebben voor de cliënt. Maar is dit in de toekomst nog wel mogelijk als er steeds verder bezuinigd wordt? Willen we zo zakelijk zijn als we het over mensenlevens hebben…?
