E-therapie bij personen met afasie: van utopie naar realiteit

Een deel van het vakgebied van logopedisten is het onderzoeken en behandelen van personen met afasie. Jaarlijks krijgen in Nederland zo’n 10.000 mensen afasie. Afasie is een verworven taalstoornis, veroorzaakt door een focaal hersenletsel dat ontstaat nadat de taal verworven is. Bij deze taalstoornis kan zowel de taalproductie als het taalbegrip gestoord zijn.

De ernstgraad van deze stoornissen hangt af van de lokalisatie van het hersenletsel. Algemeen is het doel van afasietherapie het verbeteren van de communicatie in een sociale context. Doordat technologie alomtegenwoordig is in het dagelijks leven, lijkt het een logische stap voor logopedisten om deze vooruitgang te gebruiken ter verbetering van de behandelingen bij personen met afasie. 

Hoe ver staan de huidige ontwikkelingen?

Traditionele afasietherapie heeft twee grote stromingen. Enerzijds bestaat er stoornisgerichte therapie die focust op de onderliggende stoornis van het communicatieprobleem. Dit soort therapie doelt op het herstellen van de verschillende linguïstische functies, zoals de werking van het fonologische en semantische systeem. 

Functionele therapie anderzijds, focust meer op de communicatie op zich, die plaatsvindt in een sociale context. De persoon met afasie leert compensatiestrategieën voor zijn beperkingen en leert om zijn resterende talige mogelijkheden optimaal te benutten. 

Het algemene behandeldoel van afasietherapie om de communicatie in een sociale context te verbeteren, kan ook van toepassing zijn op het relatief nieuwe online aspect binnen therapie. Via e-therapie kan de persoon met chronische afasie voldoende repetitief trainen en hiermee compensatiestrategieën aanleren voor hun resterende taalprobleem. 

Persoonlijk gerichte therapie

Het gebruik van e-therapie staat de logopedist toe om meer persoonlijk gerichte therapie te geven en intensiever te werken aan generalisatie van de behandeleffecten in het dagelijks leven.

In Nederland en Vlaanderen wordt op dit moment ‘Logoclicks’ ontwikkeld: een nieuw online programma met volgende doelstellingen: het verhogen van de intensiteit van oefenen, oefenen mogelijk maken op verschillende plaatsen en het uitkiezen van de oefeningen door de logopedist. Hiervoor is een samenwerking gestart tussen Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Utrecht en Thomas More Hogeschool Antwerpen.

In een volgende fase zal het programma getest worden in de proeftuinen. Wat voor mezelf als neurologopedist een utopie was, wordt hiermee realiteit. Na ruim 20 jaar in dit vak te staan, ziet de toekomst er veelbelovend uit voor therapieresultaten en kwaliteit van leven voor onze cliënten.

Lieke Hoppenbrouwers, neurologopedist en freelance docent Pro Education

Relevante cursussen

• Afasiediagnostiek en -therapie