Patiënten met reuma in de hand hebben baat bij oefentherapie

In de meeste gevallen wordt reumatoïde artritis van de hand met medicijnen behandeld. Hoewel deze medicijnen duidelijke verbeteringen in de activiteit van de ziekte laten zien en schade zo veel mogelijk beperken, is er niet altijd sprake van verbeteringen in beperkingen, deformiteiten en de gezondheidsrelateerde kwaliteit van leven. Een fysiotherapeutische interventie is mogelijk een kosteneffectieve aanvulling op de medische behandeling. In een gerandomiseerd onderzoek met controlegroep is gekeken naar de (kosten)effectiviteit van een individuele progressieve oefentherapie.
 
Oefenprogramma van 12 weken
Patiënten uit 17 Engelse ziekenhuizen met pijn en dysfunctie van de hand deden mee aan het onderzoek. Voorwaarde voor deelname was dat de deelnemers de 3 maanden voorafgaand aan het onderzoek geen medicijnen hadden gebruikt óf dat er geen wijzigingen waren opgetreden in het medicijngebruik. 242 deelnemers namen plaats in de controlegroep en kregen alleen de zorg zoals ze die altijd kregen. 246 deelnemers werden in de experimentele groep geplaatst en kregen naast de gebruikelijke zorg een oefenprogramma van minstens 12 weken. In die periode oefenden ze dagelijks thuis en daarnaast 6 keer met een fysio- of ergotherapeut.
 
Significante verschillen tussen controlegroep en experimentele groep
De resultaten wezen uit dat er geen ernstige, negatieve aan de behandeling gerelateerde bijeffecten waren. Wel werd in de experimentele groep tweemaal aangegeven dat de pijn in de aangedane arm verergerd was.

De subschaal ‘algehele handfunctie’ op de Michigan Hand Outcome Questionnaire (MHQ) vormde de primaire uitkomstmaat van het onderzoek. Wat deze uitkomstmaat betrof, was er een significant verschil tussen de experimentele groep en de controlegroep: een verbetering van 7,9 punten in de experimentele groep versus 3,6 punten in de controlegroep. Naast de primaire uitkomstmaat was er sprake van een aantal secundaire uitkomstmaten, waaronder de scores op de overige subschalen van de MHQ. De subschalen ADL, werk en tevredenheid van de MHQ lieten een significant verschil zien tussen beide groepen, in het voordeel van de experimentele groep. Daarnaast noemden na een jaar significant meer mensen in de experimentele groep zelfgerapporteerde veranderingen dan mensen in de controlegroep. Verder was de patiënttevredenheid significant hoger in de controlegroep, was er bij het kwantificeren van het aantal pijnlijke en/of gezwollen gewrichten een klein maar significant voordeel voor de experimentele groep en waren kracht en vaardigheden in de experimentele groep na een jaar significant beter dan in de controlegroep. De conclusie is dus duidelijk dat oefentherapie een gunstig effect heeft op reuma in de hand.
 
Wilt u ook leren hoe u aandoeningen zoals reuma kunt behandelen met behulp van oefentherapie?
Bekijk dan eens het aanbod Oefentherapie van Pro Education.
 
Bron: Psychfysio.nl