“In de zorgsector speelt ontwikkelen altijd een belangrijke rol”

“Ik spreek eerder van een leven lang ontwikkelen dan van een leven lang leren. Ontwikkelen stopt niet na je opleiding, maar gaat door in je leven daarna.” Dat zegt SER-voorzitter Mariëtte Hamer. Haar drijfveer is om iedereen op de arbeidsmarkt en in de samenleving te laten participeren. De samenhang van onderwijs en arbeidsmarkt en emancipatievraagstukken zijn belangrijke thema’s in haar werkzaamheden. In deze editie van Prohealth geeft zij haar visie op een leven lang leren.
 
“De wereld om ons heen verandert snel. Technologie verandert ons leven en ons werken. Er zijn sectoren met grote tekorten op de arbeidsmarkt, maar ook sectoren waar juist steeds minder mensen nodig zijn. Dit biedt kansen, maar stelt ook het aanpassingsvermogen van mensen en organisaties op de proef. We zullen ons dus moeten blijven ontwikkelen om de uitdagingen van de toekomst aan te kunnen”, aldus Hamer
 

Een lerende cultuur

“We hebben het over een leven lang ontwikkelen omdat het bij een lerende cultuur niet alleen gaat om het leren dat je als kind en jongere op school doet”, licht ze toe. “We moeten naar een cultuur waarin je ook nadat je bent gaan werken, in jezelf en je eigen ontwikkeling blijft investeren. Dat kan door het volgen van cursussen en opleidingen, maar zeker ook door leren in het werk. Lerende en innovatieve organisaties bieden daar ruimte voor. We willen dat mensen steeds meer zelf de regie nemen en die regie ook kúnnen nemen om zich verder te ontwikkelen. Niet alleen nu het goed gaat met de economie, maar juist ook als het weer wat minder gaat.”
 
Als aanjager wil de SER een verbindende rol spelen. Door te laten zien wat er al goed gaat met een leven lang ontwikkelen, door kennis te ontwikkelen en te delen en partijen bij elkaar te brengen. En door belemmeringen in de praktijk op te halen en te agenderen bij de landelijke partners in ons netwerk.
 
Mariëtte Hamer: “In de zorgsector speelde leren en ontwikkelen altijd al een belangrijke rol. Leren is vaak verplicht voor het onderhouden van je vak en je registraties. Dat is in de zorg natuurlijk ook cruciaal, soms zelfs van levensbelang. Professionals in de zorg zijn dus gewend om zich te blijven ontwikkelen.”
 
“Door de personeelstekorten is er veel spanning. Wanneer vind je de tijd om te leren in de hectiek van elke dag? Die zorg is onlangs weer uitgesproken in een dialoogsessie van SER en Zorgpact met professionals uit de zorg, onderwijs en welzijn. Een reële zorg, maar juist door die krapte ontstaan er ook creatieve oplossingen. Partijen werken bijvoorbeeld regionaal samen om stageplekken in te vullen en zij-instromers te werven. Nog een mooi voorbeeld is onderwijs op de werkplek en de ruimte voor flexibiliteit ook echt benutten. Een belangrijke succesfactor is het versterken van de autonomie van de professionals, zodat de motivatie om te leren toeneemt.”
 

Kleine, maar zichtbare stappen zetten

“In de zorg is dat eigenlijk niet anders dan in andere sectoren, dat kwam ook in de dialoogsessie naar voren”, gaat de SER-voorzitter verder. “Wat goed werkt is bijvoorbeeld het werken met deelcertificaten, waardoor je kleine maar zichtbare stappen zet. Dat motiveert om door te blijven leren voor een diploma. Wat ook heel belangrijk is, is om werkprocessen zo in te richten dat leren en ontwikkelen daar altijd in verweven is. En zoveel mogelijk eigen regie bij mensen zelf leggen; zorg dat ze zelf veel invloed hebben op hun ontwikkelrichting en de manier waarop ze dat doen. Werkgevers en werknemers moeten hiervoor met elkaar in gesprek en oplossingen bedenken die voor beide partijen werken. We zien mooie voorbeelden van zorginstellingen en andere organisaties waar dat al gebeurt. En de regeldruk neemt gelukkig wat af door maatregelen van de overheid.”