Hoe kijkt een fysiotherapeut naar hoofdpijn bij kinderen en volwassenen?

Misschien heb je het wel eens meegemaakt. Een patiënt die bij je onder behandeling is voor nek- of schouderklachten die afbelt vanwege hoofpijnklachten. Het kan zijn dat de pijn te heftig is, maar soms is het ook onwetendheid over wat de fysiotherapeut bij deze klachten kan betekenen. Vaak kun je via de telefoon uitvragen wat de oorzaak van de hoofdpijn is en heeft het soms zin om toch naar de afspraak te komen. Hoofdpijn die gepaard gaat met koorts, verkoudheid of algemene malaise of waarbij er sprake is van een recent trauma, ongeval of neurologische uitvalverschijnselen is belangrijk om uit te sluiten. Daarna kun je besluiten om toch te behandelen indien de patiënt dit wil.
 

Wanneer is een patiënt met hoofdpijnklachten te behandelen?

In de loop der jaren is er steeds meer bekend geworden over de verschillende ontstaansmechanismen van hoofdpijn. In de medische wereld onderscheidt men twee groepen hoofdpijn, de primaire hoofdpijn zoals migraine, spanningshoofdpijn en clusterhoofdpijn waarvan de oorzaak onduidelijk is en secundaire hoofdpijn waaronder bijvoorbeeld cervicogene hoofdpijn en posttraumatische hoofdpijn waarvan de oorzaak beter te herleiden is.

Zowel bij volwassenen als bij kinderen zijn klachten waarbij de hoofdpijn vanuit het bewegingsapparaat komt goed te behandelen. Maar ook bij spanningshoofdpijn en migraine zijn er ingangen voor therapie.
 

Wanneer is er een indicatie voor therapie?

De meest geziene hoofdpijn in de praktijk is de cervicogene hoofdpijn waarbij de oorsprong van de pijn vanuit de nek ontstaat. Deze gaat vaak gepaard met een functiestoornis van de hoog cervicale wervelkolom en de pijn is dan te provoceren vanuit deze regio. Dit komt zowel bij een volwassene als een kind voor. Vaak is het te herleiden tot een oud letsel of ongeval, een hersenschudding of een val. Bij kinderen kan ook een traumatische bevalling een oorzaak zijn voor het ontwikkelen van cervicogene hoofdpijn. Een andere bron van hoofdpijn, het kaakgewricht kan pijn geven waarbij een bewegingsstoornis van dit gewricht en de cervicale wervelkolom vaak aan elkaar gerelateerd zijn.
 

En geldt dit dan ook voor primaire hoofdpijn zoals migraine?

Zelf dacht ik altijd dat deze klachten niet behandelbaar waren en dat alleen leefregels, een dieet en medicatie het meest effectief waren. Inmiddels is er, mede dankzij de Australiër Dean Watson die veel onderzoek hiernaar gedaan heeft, een therapie beschikbaar die goede resultaten geeft. Een desensitisatie van het trigemino-cervicale complex is de basis van deze therapie waarbij goede resultaten worden bereikt.

Ook migraine is hierdoor behandelbaar met fysiotherapie en kan een goede verbetering geven van de hoofdpijn waardoor deze vooral qua intensiteit en frequentie afneemt. Dit geeft als voordeel dat hiermee ook het medicijngebruik omlaag kan.

Helaas is er nog geen richtlijn hoofdpijnklachten voor de fysiotherapeut beschikbaar en schiet de richtlijn nekklachten tekort. Wil je meer lezen over dit onderwerp, kijk dan eens op de website van Watson Headache.

Jacqueline Maas – fysiotherapeut & manueel therapeut

Jacqueline studeerde fysiotherapie aan de Hogeschool Rotterdam en manuele therapie Maitland-concept in Roermond. Door haar brede interesse verdiepte ze zich ook in voeding en viscerale therapie. Ze is werkzaam in haar eigen praktijk voor geïntegreerde manuele therapie in Capelle aan de IJssel en heeft veel ervaring in het behandelen van klachten van baby’s, kinderen en volwassenen met uiteenlopen de klachten van het bewegingsapparaat. Haar specialismen zijn hoofdpijn-, voet- en rugklachten.