Iedere stem is uniek

Sommige momenten gaan aan je voorbij en andere blijven je voor eeuwig bij. Ik weet het nog goed ik was 18 jaar en zong voor het eerst mee met een groot promsconcert. In mijn op maat gemaakte jurk stond ik tussen alle ervaren zangers. Tijdens de generale luisterde ik naar alle andere zangers en toen gebeurde het. Door de zaal klonk een warme, ontroerende stem. De bezieling en beleving, de perfecte timing en zijn overtuigende houding zorgde ervoor dat ik kippenvel kreeg van m'n kruin tot m'n teen. Dit had ik nog nooit gehoord, deze stem is werkelijk prachtig. Dit is de beste zanger die ik ken.

Wat is dat dan dat de ene stem je zo kan raken en de ander je wellicht afschrikt? Wat maakt een stem nu zo uniek? Een stem met impact is eigenlijk een stem die niet perfect is. Anders krijg je een stem, zonder gevoel en authenticiteit. Elke stem is anders, elke stem is uniek.

Uit onderzoek blijkt dat je stem meer kenmerken vertoont als je de stand van de kaak en de tong aanpast. Het laten zakken van de kaak geeft een meer actief, levendig en sprankelend, geluid. Het omhoog plaatsen van het achterste gedeelte van de tong geeft een meer zakelijke en betrouwbare kleur. Het stemgeluid komt tot stand door fysieke kenmerken van een spreker. De organen, de spieren en bijvoorbeeld de grootte van de mond- en keelholte bepalen mede het stemgeluid. In de praktijk werk ik met verschillende stemmen, meestal gestoorde stemmen. Cliënten geven aan terug te willen naar hun eigen stemgeluid. Als ik dan vraag hoe deze stem klonk is dat vaak lastig aan te geven. Woorden als "mijn stem klonk veel lager, scherper, warmer" of uitspraken als "mijn stem klinkt niet mooi", "ik kan niet meer zingen", zijn veel voorkomende uitingen.

Als logopedist werk ik niet alleen aan de stemkwaliteit, maar kijk ik met een holistische blik, naar het totaal beeld, om zo de oorzaak van het stemprobleem te vinden. Vaak ligt er een last op de stem; een blokkade. Hierdoor klinkt de stem niet meer zoals iemand wil. Dat kun je horen en voelen. Een open stem klinkt anders dan een ingehouden stem. En een gespannen stem geeft een ander geluid dan een ontspannen stem. Het belang van een stemtherapeut is om samen op zoek te gaan naar dat gevoel. De stem is de spiegel van de ziel en geeft goed weer hoe iemand zich voelt en hoe iemand klinkt. De beste zanger.

Anouk Demos – stemlogopedist & zangcoach

Anouk studeerde aan het conservatorium van Rotterdam (musical) en is naast haar werk als logopedist werkzaam als dirigent en zangcoach bij haar eigen zangschool. Omdat Anouk zelf zangeres is, kan zij haar ervaringen delen en veel voorbeelden uit de praktijk geven. Ze beschikt over de ervaring om logopedisten de juiste technieken aan te reiken om efficiënter te werken aan logopedische hulpvragen rondom de zangstem.